۱۵ نکته در رابطه با ضرورت درآمدزایی مستقل متولی محافظت از محیط زیست
به گزارش گل پیچ، به تازگی با تلف شدن توله یوز ماده در محور عباس آباد - میامی بار دیگر لزوم حفاظت بیشتر از زیستگاه ها و حیات وحش عنوان شد. در این شرایط معمولاً سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان متولی اصلی شناخته می شود این در حالیست که به قول معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، این سازمان نه تنها بودجه و اعتبارات کافی از دولت برای حفاظت دریافت نمی کند بلکه گرفتار موانعی برای درآمدزایی مستقل از دولت می باشد ازاین رو حفاظت به خوبی صورت نمی گیرد.
به گزارش گل پیچ به نقل از ایسنا، در سالهای اخیر با معدن کاوی، جاده کشی، تصادف با گونه های حیات وحش و... باعث تخریب زیستگاه ها و تأثیر بر جمعیت گونه های در معرض انقراض شده ایم. برای حفاظت بیشتر از حیات وحش و زیستگاه ها، معاون سازمان حفاظت محیط زیست می گوید: نیازمند اختیارات بیشتری به منظور تأمین منابع مالی برای افزایش توان حفاظتی خود است. به سبب اهمیت مبحث درآمدزایی مستقل دستگاههای متولی حفاظت به ۱۵ نکته از صحبت های حسن اکبری - معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست - و عبداله سالاری - متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش - می پردازیم:
*حفاظت هزینه دارد و باید این هزینه تامین گردد. تا آن زمان که این هزینه منوط به دولت باشد، به سبب کمبود و نقصهای موجود احتمال این که حفاظت در آخرین اولویت باشد، وجود دارد. اگر سازمان حفاظت محیط زیست درآمدزایی مستقل داشته باشد می تواند بدون احتیاج به بودجه دولتی بهترین حفاظت را انجام دهد.
*در همه دنیا اعتبارات دولت به تنهایی به کمک محیط زیست نمی آید اما با صراحت اجازه ورود بخش خصوصی و حفاظت مشارکتی را می دهند تا از منابع درآمدی خود استفاده نماید این در حالیست که سازمان زیرساخت های قانونی برای این کار را ندارد و حضور بخش خصوصی نیازمند پیمودن فرایند طولانی تصویب قانون است. زیرساخت موجود در کشور اجازه کسب درآمد از منابع زیستی کشور و هزینه مستقیم برای حفاظت را نمی دهد.
*کسب درآمد از طریق هایی مانند اکوتوریسم عموما زیرساخت های قانونی ضعیفی دارد که یا سازمان اجازه ورود ندارد یا در صورت اجازه ورود به مبحث نمی تواند درآمد حاصله را به صورت مستقیم صرف حفاظت کند.
*قانون اجازه دریافت کمک برای گونه های در خطر انقراض را به صورت مستقیم از اشخاص خصوصی نمی دهد همینطور کمک های مردمی برای حفاظت گونه را هم سازمان محیط زیست نمی تواند به صورت مستقیم دریافت کند. باآنکه صندوق ملی محیط زیست راهکاری را دراین زمینه پیشبینی کرده است اما کافی نیست.
*برای تأمین اعتبار کافی و نیروی انسانی مورد نیاز سازمان باید بتوان حقوق، بیمه، خوراک و... افراد را به صورت فصلی یا دائمی پرداخت کرد؛ به عبارتی عموما سازمان با چالش های اعتباری یا قانونی دراین زمینه مواجه می باشد.
*اگر سازمان بتواند از ظرفیت های اعتباری بخش خصوصی و منابع درآمدی حاصل از حفاظت مشارکتی استفاده نماید، بخشی از مسائل حفاظت محیط زیست حل می شود.
*در دنیا به «بهره برداری پایدار» بسیار تاکید می شود و توجه به این مفهوم بسیار دارای اهمیت است. در کشور منابع طبیعی تجدیدپذیر و غیرقابل تجدیدی داریم که می توانیم از بخش منابع تجدیدپذیر بدون صدمه به اصل منبع بهره برداری نماییم. این منابع همیشه می توانند منبع درآمد خوبی برای بهره برداری پایدار باشند.
*ابتدا مساله اساسی، شناخت نسبت به این منابع است سپس سنجش و پایش را انجام دهیم که این منابع در چه سطحی هستند، آیا امکان بهره برداری از آنها وجود دارد؟ اگر امکان بهره برداری وجود داشت، مرحله بعد بررسی میزان بهره برداری از منبع مورد نظر است. حیات وحش همچون منابع طبیعی تجدید پذیر است.
*این مراحل نیازمند پژوهش است و سازمان باید وارد مدیریت علمی شود. اقدام برپایه دستورالعمل های همیشگی پاسخگو نخواهد بود چونکه شرایط اکولوژیک، اجتماعی و درآمدزایی هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت می باشد و این تفاوت با مطالعات علمی انجام شده مشخص می شود. برپایه این مطالعات باید یک برنامه ریزی مدیریتی و درآمدزایی برای منطقه مورد نظر انجام دهند.
*نگهداری از یوز در پروژه تکثیر در اسارت هزینه بر است اما تنها نباید به جنبه درآمدزایی از آن توجه و باید از چند جنبه به این مورد نگاه نماییم. اولا جایگاه نگهداری یوز باید برپایه استانداردها درست و اصولی طراحی شود و به نکات دامپزشکی برای او هم توجه گردد. اگر این شرایط فراهم گردد بازدید عمومی از یوز برای کسب درآمد اتفاق قابل قبولی است. ثانیا به بحث آموزشی و پژوهشی این مرکز بازدید هم باید دقت نماییم. بازدید و گرفتن عکس و فیلم یادگاری به تنهایی کافی نیست بلکه باید این مکان به مرکز آموزه های محیط زیستی برای بازدیدکنندگان علاقه مند تبدیل گردد. ثالثا می تواند به یک مرکز پژوهشی برای دانشجویان و محققان تبدیل گردد تا مطالعات روی رفتارشناسی، بیولوژی و دیگر موضوعات در ارتباط با یوز صورت گیرد.
*سازمان محیط زیست می تواند سازوکاری را برای گونه های تلف شده در تصادفات جاده ای در نظر بگیرد. بعنوان مثال با تاکسیدرمی این گونه ها مجموعه حیات وحش موزه ها را تکمیل کنند و یک منبع درآمد کوچک برای خود داشته باشند.
*درآمدزایی مستقل برای دستگاههای متولی حفاظت در دنیا اقدامی معمول و متداول می باشد. کشورهای آفریقایی بسیار به این مورد توجه دارند و اقداماتی را هم انجام می دهند. تاجیکستان، قرقیزستان و پاکستان هم نمونه های موفقی در حفاظت مشارکتی هستند. بعنوان مثال پاکستان برای گونه «کل مارخور» برنامه حفاظت مشارکتی داشته و موفق هم بوده است.
*قرق های اختصاصی در دنیا کاملا به صورت خودگردان، متداول و یکی از طریق های حفاظت مشارکتی هستند. در ایران هم چهار قرق اختصاصی موفق داریم که خودگردان هستند و اشتغال زایی داشته اند. این قرق ها نه تنها باری بر دوش سازمان حفاظت محیط زیست نیستند بلکه با افزایش جمعیت حیات وحش و ایجاد کریدورهای امن، باری را هم از دوش آن برمی دارند. این قرق ها مصداق بارز حفاظت مشارکتی هستند و قرق منصورآباد رفسنجان یکی از بهترین این قرق ها هستند.
* اتحادیه بین المللی محافظت از طبیعت (IUCN) اخیرا اصل اساسی «حفاظت مشارکتی» را در حفاظت سرلوحه کار خود قرار داده است. به قول اتحادیه بین المللی محافظت از طبیعت، حفاظت با مردم و توسط آنان به انجام می رسد و اگر مردم در این حفاظت مشارکت نداشته باشند، حفاظت موفقی نخواهیم داشت. جامعه محلی و افرادی که در امر حفاظت کمک می کنند باید از این کار منتفع شوند. تا آن زمان که گونه های حیات وحش برای جوامع محلی پیرامون زیستگاه خود انتفاعی نداشته باشند، حفاظت موفقیت آمیز نخواهد بود.
*بهترین راه برای سازمان حفاظت محیط زیست حرکت به سمت حفاظت مشارکتی و خصوصی سازی است که با کمک مردم حفاظت را انجام دهد اما این اقدام هم اکنون صورت نمی گیرد.
منبع: golpich.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب