مشاور سازمان محیط زیست:
محیط زیست در خواب غفلت به سر می برد، جفا به تنوع زیستی كشور
گل پیچ: گرگان- مشاور معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست معتقد می باشد كه در ۳۰ سال قبل به تنوع زیستی كشور جفا شده و گلستان بیشتر از همه تحت تاثیر قرار گرفته اما محیط زیست در خواب غفلت است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- زهرا بهرامی: تنوع زیستی مفهومی است كه امروزه در سه سطح ژن، گونه و اكوسیستم مطرح می گردد و تابحال حدود دو میلیون گونه موجود زنده روی كره زمین شناسایی و نامگذاری شده اند. دانشمندان هم حدس می زنند این رقم تا حدود ۱۰ میلیون قابل افزایش باشد.
سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ كنفرانسی را درباره پشتیبانی از محیط زیست برگزار كرد كه یكی از دستاوردهای آن انعقاد پیمان تنوع زیستی است كه ایران هم این معاهده را در سال ۱۳۷۵ تصویب كرد و به آن پیوست.
سال گذشته رضا مقدسی، قائم مقام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری كشور بدون اشاره به وضعیت تنوع زیستی كشور با تاكید بر این كه وضع جهانی تنوع زیستی حال خوبی ندارد، اظهار نمود كه ۱۲ درصد گونه های پرندگان، ۲۵ درصد گونه های پستانداران و ۳۰ درصد گونه خزندگان در معرض انقراض هستند و هرساله پنج میلیون هكتار از جنگل های گرمسیری از بین می روند.
با مشاور معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست كه عضو هیات علمی دانشگاه منابع طبیعی گرگان است، در مورد وضعیت تنوع زیستی كشور و استان گلستان به گفتگو نشستیم و حمیدرضا رضایی به خبرنگار مهر اظهار داشت: كشور ما از نظر تنوع زیستی به خاطر موقعیت جغرافیایی، تغییرات پستی و بلندی و همینطور آب و هوا یكی از مناطق منحصربفرد در دنیاست و تنوع نسبتا زیادی داریم.
وی از گلستان بعنوان داغ ترین نقطه تنوع زیستی كشور نام برد و اظهار داشت: به جرات می توان گفت استان گلستان به علاوه بخشی از شرق مازندران كه خلیج گرگان را هم در برمی گیرد و بخشی از استان سمنان و خراسان یكی از مناطق داغ تنوع زیستی كشور است و بالاترین تنوع زیستی را دارد.
تنوع زیستی گلستان بالاست به شرط این كه حفظش كنیم
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم كشاورزی و منابع طبیعی گرگان اضافه كرد: در همین فصل سال می توانید در یك روز و در مساحت بسیار كوچك در مناطق دشتی شمال غرب گلستان ۱۰۰ گونه پرنده را ببینید و این امر نشان داده است وضعیت تنوع زیستی گلستان بسیار بالاست به شرط این كه حفظش نماییم.
وی ادامه داد: از نظر من در ۳۰ سال قبل به تنوع زیستی كشور جفای زیادی شده و استان گلستان بیشتر از همه تحت تاثیر قرار گرفته چراكه با این كم شدن سطح آب و مشكلاتی كه با تغییر كاربری هایی كه با سرعت در حال انجام می باشد داریم خیلی از زیستگاه ها را از دست می دهیم.
وضعیت مرال از كله بز هم بدتر است و تعداد آن در پارك ملی گلستان كمتر از ۱۰۰ راس است و دیگر هیچ اثری از مرال به طور گسترده در پارك ملی گلستان نمی توانیم ببینیمرضایی افزود: یكی از مهم ترین مناطق استان پارك ملی گلستان است كه واقعا می توان گفت در خاورمیانه منحصر بفرد بوده و هم اكنون وضعیت مطلوبی ندارد.
وی بیان كرد: در ۳۰ تا ۴۰ سال قبل خیلی از حیات وحش پارك ملی گلستان به سمت انقراض رفتند و جمعیت خیلی از گونه ها به شدت كم شده و شرایط آن ها بحرانی است.
وی با بیان این كه مَرال و كل و بُز وضعیت بحرانی دارند، اظهار داشت: نمی گویم وضعیت قوچ، میش و آهو عالی است اما قابل قبول است اما جمعیت كل و بز از بیش از سه هزار راس قبل انقلاب به حدود ۳۰۰ راس رسیده و در خیلی از زیستگاه ها دیگر كل و بز وجود ندارد.
وی خاطرنشان كرد: وضعیت مرال از كل و بز هم بدتر است و تعداد آن در پارك ملی گلستان كمتر از ۱۰۰ راس است و دیگر هیچ اثر و علائمی از مرال كه در دهه ۶۰ به طور گسترده در پارك ملی گلستان می دیدیم، نمی توانیم ببینیم.
از نظر ژنتیكی دچار بحران می شویم
وی بیان كرد: آمار نشان داده است هم اكنون وضعیت نسبت به سال ۵۸ و ۵۹ بدتر شده و اگر به داد محیط زیست نرسیم به نقطه غیرقابل برگشت می رسیم.
وی متذكر شد: اگر جمعیت گونه ها از این حد پایین تر برود از نظر ژنتیكی دچار بحران می شویم؛ وقتی یكی از گونه های جانوری مانند پلنگ در زنجیره زیستی استان وضعیتش بحرانی می گردد خیلی از گونه های دیگر هم به نقطه بحرانی می رسند و ماهم یكی از آن گونه ها هستیم.
رضایی ادامه داد: اگر خودخواهانه و بعنوان اشرف مخلوقات هم به مبحث نگاه نماییم بازهم برای بقاء خودمان نیاز داریم حیات را حفظ نماییم.
وی تصریح كرد: منظور از حیات مجموعه موجودات زنده كوچك و بزرگ روی كره زمین است كه اگر هركدام از آن ها حذف شوند در حقیقت ما یك گام به انقراض نزدیك تر می شویم و اگر تمام تكنولوژی و بیوتكنولوژی دنیا را جمع نماییم تا گیاهی بسازیم كه میوه، ساقه و همه اجزای آن بتواند نیازهای بشر را تامین كند ما بیشتر از سه سال نمی توانیم روی كره زمین دوام بیاوریم.
وی خاطرنشان كرد: بر مبنای ارزیابی توانی كه در دهه ۵۰ توسط فرانسوی ها در ایران انجام شد استان های گیلان و مازندران كه گلستان فعلی جزو استان مازندران بود بعنوان مناطقی در نظر گرفته شدند كه از نظر تنوع زیستی دارای ارزش ویژه ای هستند ازاین رو ما مجاز نبوده و نیستیم خیلی از كاربری های را در این مناطق احداث و تولید نماییم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم كشاورزی و منابع طبیعی گرگان با تاكید بر این كه با توسعه مخالف نیستیم اما با كاربری های ناسازگار با توسعه مخالفیم، اظهار داشت: بعنوان مثال كارخانه سیمانی كه در شرق گلستان راه اندازی شد چه ضرورتی داشت؟ چقدر در گلستان به سیمان نیاز داشتیم كه نمی توانستیم از خراسان و سمنان تامین نماییم در شرایطی كه الان مجبوریم برای تامین مواد اولیه این كارخانه خیلی از مناطق جنگلی مان را نابود نماییم.
جنگل های استان را نابود می نماییم تا سیمان تولید كنیم
وی افزود: گرد و غبار و تبعات زیست محیطی این كارخانه جای خود اما هم اكنون هم در قسمت شمالی و هم جنوبی آن بهره برداری سنگ و خاك انجام می گردد آن هم از جنگل؛ جنگل را نابود می نماییم تا سیمان تولید نماییم.
وی با اشاره به این كه با تغییركاربری و یا سدسازی های انجام شده در گلستان سبب شد تالاب های بین المللی استان خشك شود، اظهار داشت: با احداث سد اینچه در مرز ایران و تركمنستان آب را به جای هدایت كردن سمت تالاب های بین المللی آلاگل، آلماگل و آجی گل آب را در پشت سد ذخیره كردیم و با این كار خیلی از موجودات زنده كه به صورت طبیعی در این تالاب ها زندگی می كردند نابود كرده ایم.
به فكر نجات محیط زیست نیستند
رضایی از معرفی گونه های جدید در استان بعنوان یكی از معضلات نام برد و اضافه كرد: معرفی انواع ماهی های كپور در تالاب ها و كشت پالونیا كه به صورت گسترده در كشور و گلستان سفارش می گردد مسائلی هستند كه محیط زیست ما را تحت الشعاع قرار می دهد اما متاسفانه محیط زیست كشور و گلستان در خواب غفلت است و اصلا به فكر نجات محیط زیست نیستند.
یكی از معضلات ما این است كه پس از پیروزی انقلاب همیشه افراد غیرمتخصص ریاست سازمان حفاظت محیط زیست را بر عهده داشته اند و درنتیجه این مدیران تصمیاتی می گیرند كه اشتباه استوی خشك شدن ۸۰ درصد تالاب های كشور، ریزگرد و گرد و غبار را نتیجه رفتار اشتباه ما در مورد محیط زیست دانست و متذكر شد: اگر الان به داد محیط زیست نرسیم آینده نمی توانیم آن را جبران نماییم، می شویم كشوری مثل اتیوپی؛ آنگاه اگر همه پول نفت را هم به بازسازی زیستگاه ها اختصاص دهیم بازهم كفایت نمی نماید.
وی افزود: گمیشان یكی از زیستگاه های مهم برای زمستان گذری و جوجه آوری پرندگان است و به راحتی برای پرورش میگو آن جا تغییر كاربری انجام می دهیم و زیستگاه را تخریب می نماییم.
رضایی با بیان این كه در گذشته مدیریت تنوع زیستی ما در كشور از نظر سنتی عالی بود اما حالا نیست، به علت آن هم اشاره نمود و اظهار داشت: یكی از معضلات ما این است كه پس از پیروزی انقلاب همیشه افراد غیرمتخصص ریاست سازمان حفاظت محیط زیست را بر عهده داشته اند و در ۴۰ سال قبل هر دولتی آمد كسی را برگزید كه هیچ تخصصی در محیط زیست نداشت و در نتیجه این مدیران تصمیاتی می گیرند كه اشتباه است.
این مشاور سازمان محیط زیست به چاره كار هم اشاره و بیان كرد: یك ارزیابی و توان سنجی در گلستان (آمایش سرزمین) توسط محیط زیست و استانداری انجام شده كه باید اجرایی شود.
وی مشكل اساسی را در تصمیم گیری هایی كه مطابق با ضوابط محیط زیست نیست، دانست و اظهار داشت: نخستین گام انجام ارزیابی و اجرای قوانین است این كه تصمیم گیری ها سلیقه ای نباشد و قانونمند جلو رویم.
وی با اشاره به این كه قانون كم نداریم اما مشكل ما در اجراست، تصریح كرد: باید از همین حالا جلوی تخریب تنوع زیستی را بگیریم و مردم را آموزش دهیم تا بتوانیم ۲۰ سال بعد بگوییم محیط زیست خوبی داریم.
رضایی تصریح كرد: اگر همین طور پیش برویم پیش بینی می كنم ۲۰ سال آینده به شرایط فعلی اتیوپی نزدیك می شویم و دیگر به راحتی نمی توانیم بازگردیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب