گل پیچ GolPich

تالاب گاوخونی در حال احتضار

تالاب گاوخونی در حال احتضار گل پیچ: اصفهان شهر، شیره جانِ مادرش، زمین را می مکد، تا هرآنچه تا قبل از این از زاینده رود، پدر شهر، به ارث برده بود زنده بماند؛ امروز پدر نیست تا نان دهد؛ «ورزنه» را می گویم، بدون حقابه کشاورزی، به جانِ چاه هایی در دل زمین افتاده که به زودی خشک می شوند و شهر را در ترک هایی که بر دل زمین باز می شود، فرو می نشاند و در نهایت، تالابی که تا قبل از این، خط آخر سفر آن حقابه بود، خالی تر از دشت و صحراهای کویر می شود.


این شرح حال دیاری است که تا قبل از بی مهری های وزارت نیرو، آب و کشت و کار داشت، امروز در حوالی تالابش صنعت نمک برپاست و خبری از پرندگان دلربای سالانه نیست.
اگر بنا باشد بیش از این درباره تالاب نوشت، شاید بهتر باشد، از کویری متصل به «کوه سیاه» صحبت کرد؛ بستری که ناظر در نگاه اول نمی داند این حجم اندک از آب در دل نمک های رسوب کرده، حقیقتا آب است یا سراب؟ و اگر سراب نیست و تالاب زنده است، پس این قله های خشکی فاتح، در دل اندک آب های نقش بر زمین چیست؟
این خبر باور کردنی نیست! اما تالاب گاوخونی در حال احتضار است، زاینده رود نیست و این تالاب، قلب اصفهان، تخت بهرام گور و مقصد میهمان این بستر، دیگر تپشی ندارد.
سال هاست که آب، پیش از ورود به اصفهان، مسیر عوض کرده و میهمان شهر و مشغول به کار دیگری جز کشاورزی و آبادانی کلانشهر اصفهان می شود و بنا بر این است که در بستر رود، در دل شهر، زیر پل ها و ابنیه تاریخی، هیچ چیز نیست جز خشکی!
کمی پس از اصفهان، در شرق استان، ورزنه که مردمش سال ها با کشاورزی امورات خودرا می گذراندند، جریان همان بستر را از دست داده اند و در ایستگاه آخر، آبی که خارج از اصفهان اسیر یک سفر ناتمام است، هیچ گاه رنگ مقصد اصلی خود، تالاب عظیم گاوخونی را نمی بیند.
در این بین، چند سالی است که چاره اندیشه شده، قانون گذاران از زیبایی اصفهان گذشته و کشاورزی را با چاه هایی کم و اندک و البته حساس و فانی، نیمه رونقی با جدل و کوشش های زیاد بخشیده اند، اما باید دید سرنوشت تالاب گاوخونی در حالی که بگفته مدیر کل اداره محیط زیست اصفهان «۹۵درصد آن به جریان رودخانه بستگی دارد» چه می شود؟
کنوانسیون رامسر، ۵۰ سال است متعهد به حفاظت از تالاب ها و حیات حیوانات و گیاهان متکی به آن شده، اما بگفته حشمتی، «۱۷ سال است که تالاب گاوخونی اصفهان، بطور غیرقانونی از حقابه خود برخوردار نبوده»، تقابل این قانون گریزی و تعهدات کنوانسیون رامسر، ملغمه ای ساخته که حتی نمایندگان مردم در مجلس هم از حل معضل آن عاجز مانده اند.
طرح نجات دریاچه های کشور روی زمین مانده
روز گذشته، به مناسبت پنجاهمین سالگرد این کنوانسیون و روز جهانی تالاب ها، همایش مجازی در اداره کل محیط زیست اصفهان انجام شد که طی آن، نماینده مردم اصفهان در مجلس، اظهار نمود: «باید حد بیشتری از رسیدگی ها شامل حال زاینده رود بشود و این در حالیست که در مجلس نهم و اوایل دهه 90، طرح نجات دریاچه های کشور عنوان شد و بدون همکاری سازمان محیط زیست کشور، این طرح بر زمین ماند و هنوز هم بر روی زمین است!»
در تمام این سال ها، از خشکی زاینده رود، ماسه و نمک برجا مانده، که این خود تهدیدی بزرگ برای سلامت شهر و مردم شرق اصفهان بشمار می رود و همین تهدید شاید محرکه ای برای نگاهی به زمین مجلس و اجرائی کردن طرحی باشد که عباس مقتدایی از آن می گوید. در کش و قوس بازپس گیری زاینده رود، باری دیگر اینبار مقتدایی خبر از مکاتبه ای مستقیم داد که در همان روز که جهان آنرا برای تالاب گرامی می دارد، انجام شده است.
در این مکاتبه مقتدایی حفاظت از تالاب گاوخونی را یک موضوع فوری و لازم توجه خواند و در نهایت اظهار داشت: اگر عزم و اراده وجود داشت، امروز باید وضعیت بهتری می داشتیم، ولی حالا در این شرایط لازم است فهم دقیق تری به موضوع تالاب پیدا نماییم و اگر به دنبال درآمد اقتصادی در منطقه هستیم، یکی از مسائلی که بطور جدی باید به آن توجه کرد، احیای تالاب گاوخونی است.
انتخاب بین تالاب و صنعت
در حال حاضر، تالاب گاوخونی، تغذیه خودرا از ذخایر زیرزمینی و چاه هایی در دل زمین تامین می کند، اما روزی که این ذخایر هم اختتام پیدا کنند و مرگ رسمی تالاب سر برسد دور نیست.
در آن روز، مساحت ۴۷هزار هکتاری گاوخونیِ خشک، یک کانون ریزگرد خواهد بود، مشکل فرونشست زمین و ناپایداری سرزمین را تشدید خواهدنمود و بیماریهای خشکسالی شیوع پیدا خواهدنمود و اگر از ابعاد طبیعت دوستانه هم به نتیجه بنگریم، حتما پرندگان و گونه های متنوعی را خواهیم دید، که فقدانشان، ذخایر ژنتیکی ارزشمندمان را تهی می کند.
به اعتقاد حشمتی_مدیر کل اداره محیط زیست اصفهان، «کسی حق ندارد منابع خدادادی طبیعت را پایمال کند و از بین ببرد، اما متاسفانه هیچ گاه به این معضل توجهی نشده و در حالی که جوامع علمی و دانشگاهی، حقابه مشخصی برای سهم تالاب مشخص کرده اند، اما این اعداد و ارقام هیچ گاه محقق نشده و دیدگاهی هم در وزارت نیرو بر این مسئله وجود ندارد.»
وی در پنجاهمین سالگرد کنوانسیون رامسر، اظهار نمود: اینکه چه نگاهی برای بهبود و حل معضل به وجود آمده داریم، بر طبق نگاه و ارزش ذهنی تصمیم سازان و انتخابی بین (احیاء) تالاب و صنعت است، بدین سبب تصمیم سازان بدون شناخت زیست محیطی، احیا و کمک به محیط زیست را انتخاب نمی کنند و نمی توان انتظار احیای تالاب را داشت.
به همین دلیل است که حشمتی، چاره را افزایش دانش زیست محیطی مسئولان، تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور دانست و اظهار داشت: مطالبه حقابه های زیست محیطی در سطوح مختلف استانی و ملی، همچون اقدامات اداره کل محیط زیست بوده است، اما این مسئله مهم دست نیافتنی شده و در چندسال اخیر تنها در سال ۹۸ توانستیم حقابه تالاب گاوخونی را (تا حدی) تحویل دهیم و از تبدیل آن به کانون ریزگرد جلوگیری نماییم.
مدیر کل اداره کل محیط زیست استان اضافه کرد: «با کوشش های انجام شده درواقع تنها توانستیم تالاب را مرطوب نگه داریم...».
حالا در دل این همایش ها و مذاکرات باید دید آیا وزارت نیرو و سایر دستگاه های دخیل، نگاه ویژه ای به آینده شهر و استانی که وضعیت بی آبی آن به زودی معضلی نابودگر خواهد شد، می کند؟




منبع:

1399/11/14
22:38:46
0.0 / 5
1020
تگهای خبر: آب , باد , بیماری , حفاظ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۵ بعلاوه ۳
گل پیچ - GolPich
golpich.ir - حقوق مادی و معنوی سایت گل پیچ محفوظ است

گل پیچ

فروش دسته گل و سبد گل