پیش بینی بارش های شدید و مخاطرات سیل تا سال ۲۱۰۰ در ایران
به گزارش گل پیچ، رییس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به تاثیر تغییرات اقلیمی بر روند بارندگی ها و ایجاد سیل اظهار داشت: با این روند کشور ما تا سال 2100 درگیر بارش های شدید و مخاطرات سیل خواهد بود.
به گزارش گل پیچ به نقل از ایسنا، سحر تاجبخش با اشاره به وضعیت دما و بارش متاثر از تغییرات اقلیمی در سال های آتی اظهار نمود: هیات بین الدول تغییر اقلیم که تغییر اقلیم در دهه های آینده را بررسی می کند، برمبنای روند افزایش دما سناریوهای مختلفی را تبیین می کند. با اهمیت ترین عامل افزایش دما نیز گازهای گلخانه ای است و نیمکره شمالی به خصوص قطب شمال وضعیت بدتری را در آینده خواهند داشت.
وی افزود: این افزایش دما سبب افزایش بارش در مناطق حاره ای خواهد شد که بخش های جنوبی کشور ما را نیز پوشش می دهد. بر طبق این سناریو این مناطق درگیر بارش های شدید تا سال ۲۱۰۰ خواهند شد. افزایش دما سبب می شود تا رخدادهای حدی افزایش پیدا کند. در این شرایط توازن جو از بین می رود و پدیده های بی نظمی رخ می دهد. تغییر اقلیم سبب می شود تا ما شاهد افزایش رخدادهای حدی باشیم.
تاجبخش با اشاره به سیل های اخیر کشور اظهارکرد: سیل به مفهوم یک آب سرریز است، اگر آب در راه رودخانه جاری شود نباید سیل محسوب شود. وقتی ما در بستر رودخانه ساخت و ساز انجام می دهیم نمی توانیم از بروز سیل گله مند باشیم. سیل به مفهوم آبی است که از مسیر خود سرریز کند این در حالیست که ساخت و ساز نامناسب تنها تقصیر خودمان است البته این مساله منافاتی با وظایف و مسئولیت های سازمان هواشناسی و دیگر سازمان های مسئول ندارد.
وی درباره ی عوامل ایجاد سیل اظهار داشت: اتفاقات مختلف می تواند سبب ایجاد سیلاب شود. ممکنست آب در زمین فرو نرود. مشکلاتی برای فاضلاب ایجاد شود. جریان آب از دریا به ساحل بیاید و یا آب در منطقه ای جمع شود و از بستر رودخانه بیرون بزند. سیلاب مخاطره ای بسیار رایج در دنیا است. سیلاب در بین مخاطرات طبیعی بیشترین آمار را به خود اختصاص می دهد همین طور از نظر میزان لطمه پذیری جوامع نیز سیل بیشترین افراد تحت تاثیر را قرار می دهد. در حقیقت مخاطرات جوی جزو عمده ترین مخاطرات طبیعی هستند که در بین آنها سیل از همه شاخص تر است.
رئیس سازمان هواشناسی افزود: برمبنای نقشه سیل خیزی ایران، بخش های جنوبی کشور بسیار مستعد سیل هستند همین طور برمبنای تغییرات مکانی شاخص روزهای «تر»، بخش های جنوبی کشور بارش کمتری دارند اما سیل خیزترند. به دلیل پایین بودن توان زیرساخت ها در این مناطق لطمه پذیری در مقابل سیل بیشتر است.
وی افزود: در بارندگی های اخیر سه عامل دورپیوند آنسو، دورپیوند دوقطبی اقیانوس هند و جریان مانسون در انتقال رطوبت به کشور نقش داشت. این اتفاق سبب شد در بخش های جنوبی کشور چه در تیر ماه در استان سیستان و بلوچستان و چه در مرداد ماه در استانهای کرمان، فارس و خوزستان میزان بارش بالا باشد.
تاجبخش اضافه کرد: اصلی ترین عامل این بارش ها تضعیف جریان های حاکم در منطقه بود. بطور معمول در ایران در تابستان سامانه کم فشار دمایی حاکم است همین طور سیستم کم فشار جنب حاره ای سبب می شود تا هوا صعود نکند و باران ایجاد نشود. این سامانه امسال در ایران تضعیف شد و به سمت کشورهای غربی رفت و سرکوب هوا انجام نشد. این اتفاق به همراه جریان مانسون سبب شد شرایط بسیار مناسبی برای تولید رطوبت، بارش و همرفت ایجاد شود.
رئیس سازمان هواشناسی در ادامه اشاره کرد: ما برای انجام وظایف خود از چندین منبع مختلف استفاده می نماییم. مورد اول اطلاعات جوی است که در اختیار خودمان است. مورد بعدی استفاده از اطلاعاتی است که می تواند به ما کمک نماید. ما باید از داده های بارش هنگامی که به زمین می رسند، باخبر باشیم همین طور بدانیم که این بارش در چه حالتی دبی رودخانه را از حد معمول خارج می کند. این داده ها باید از طرف سازمان های دیگر در اختیار ما قرار گیرد. برای مثال اطلاعات مربوط به دبی رودخانه در اختیار وزارت نیرو است. اگر اطلاعات دبی رودخانه به درستی در اختیار ما قرار نگیرد خروجی غلطی خواهیم داشت.
وی افزود: سامانه هشدار برای ۵۰۰ نقطه طراحی شده که البته کم است همین طور داده های ما با ۱۷ مدل هیدرولوژی بررسی و در نهایت خروجی آن منتشر می شود. نکته ای که توسط سازمان های بین المللی به ما سفارش می شود این است که لزوما نیاز نیست که میزان بارش توسط ما اعلام گردد. در حقیقت عدد مهم نیست. باید پیش بینی ها برمبنای تاثیرات آن صورت گیرد. برای مثال ما باید بدانیم که نفوذپذیری خاک محل مورد نظر چقدر است؟ همین طور باید بدانیم که سازه های ناپایدار در مقابل باد کدامند؟ این ضرورت وجود پایگاه داده ای جامع که همه این اطلاعات را شامل شود را به ما گوشزد می کند. تمامی این موارد موجب نمی گردد ما مسئولیت خودرا انجام ندهیم اما اگر محصول با کیفیتی می خواهیم، نیازمند داده باکیفیت هستیم.
تاجبخش درباره ی شرایط صدور هشدار قرمز اظهار داشت: ما تنها زمانی که اثر تخریب و احتمال رخداد بسیار زیاد باشد، هشدار قرمز صادر می نماییم. در شرایطی که مساحت قابل توجهی درگیر پدیده مورد نظر نیست، هشدار قرمز صادر نمی گردد. در حقیقت در نقاطی که احتمال رخداد متوسط به سمت زیاد است، هشدار زرد صادر می شود. در سیل استهبان نیز هشدار زرد صادر شد چونکه گستره تحت تاثیر سیل زیاد نبود و سیل نیز در بستر رودخانه اتفاق افتاده بود.
وی افزود: برای صدور هشدارها باید داده خوبی در اختیار ما باشد اما این اتفاق نمی افتد. برای مثال در زمینه دیگری ما شاخص AQI را در اختیار سازمان محیط زیست قرار می دهیم در صورتیکه داده آن در اختیار ما نیست همین طور تصمیم گیری درباره ی آن نیز مسئولیت ما نیست. تا آن زمان که نظامات موجود اینطور است به هدف پیش بینی ها نمی رسیم.
تاجبخش افزود: در سیلاب اخیر ۱۷ هشدار در سطح ستادی، ۱۱۷ هشدار در سطح استان، ۱۲۶ مورد اطلاع رسانی در رسانه ملی، ۲۶ مورد رادیو، ۱۳۰۰ مورد در شبکه های استانی و ۳۰۳۰ مورد در رادیوهای استانی صادر شد. طبق آمار بارش تجمعی در مدت سیل استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و فارس بیشترین آمار را بین استانهای تحت تاثیر سیل داشتند همین طور استانهای بوشهر، هرمزگان و تهران نیز از نظر پهنه ای سه استان اول هستند. آمارها بصورت نقطه ای نیز برمبنای اطلاعات ایستگاه ها موقت است و می تواند تغییر کند.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در ادامه اظهار داشت: در سیل امامزاده داوود ساخت و سازهای نامناسب به اشکال مختلف جلوی عبور آب را گرفت همین طور اتراق مردم و زباله هایی که در بستر رودخانه بود، سبب مسدود شدن راه آب شد. در حقیقت بارش یک عامل است و در کنار آن عوامل مختلفی در بروز سیل نقش دارند. ما چنین تجاربی را در سیل شیراز نیز داشتیم.
وی افزود: ما در سیل استهبان روز بیست و نهم تیرماه هشدار زرد صادر کردیم. در این هشدار نسبت به گذر از رودخانه ها و اتراق در حاشیه آنها هشدار داده شده بود. این سامانه هشدار می توانست برای سیل امامزاده داوود نیز وجود داشته باشد اما داده های هیدرولوژیک ما با واقعیت مطابقت ندارد. برای مثال زمان تمرکزی که ما برای آب پیش بینی کردیم ۱۹ دقیقه است اما جمع شدن آن یک ساعت طول می کشد. این نشان میدهد که آب جایی متوقف شده است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در ادامه اظهار داشت: در سیل استهبان مردم محلی گفته اند که رودخانه در ایام بعدی نیز پرآب بوده است اما اتفاقی نیفتاده چونکه کسی در بستر رودخانه نبوده است. این عوامل به همراه احتمال غلط بودن و خطای پیش بینی باید در مدیریت بحران در نظر گرفته شود همین طور توجه به آبخیزداری، لایروبی کانال ها و توسعه نامناسب در بستر و حاشیه رودخانه ها نیز لازم است.
تاجبخش در آخر اظهارکرد: نبود شبکه منسجم دیده بانی و شبکه رادارهای کشور از موضوعات قابل توجه دیگر است. در دنیا فاصله ایستگاه های خودکار به صورت میانگین ۲۱ کیلومتر است در صورتیکه این عدد در ایران به ۱۰۰ کیلومتر می رسد. در همین ایستگاه ها نیز هنوز امکان متمرکز کردن داده های برخط وجود ندارد. تخریب پوشش گیاهی، شخم نامناسب زمین، عدم اعمال مدیریت صحیح، برداشت بیش از اندازه از حوضه، عدم دسترسی به داده های هیدرولوژیک برخط، نبود داده های تجمیعی و وجود نویزها و پارازیت ها در داده های هواشناسی نیز مزید بر علت شده است.
منبع: golpich.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب