ایران در بین ۱۰ كشور اول فلرینگ است؛
اینورژن، قاتل خاموش
گل پیچ: بوشهر آلودگی هوا با ورود صنایع به ایران، همیشه از معضلات تلنبار شده و درعین حال حل نشده ی مدیریت کلان کشور بوده است. پژوهش های فراوان و مباحث و لوایح قانونی هم در ظاهر دردی از آسمان آلوده شهرها دوا نکرده است.
محسن جمشیدی انگاس در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، بمنظور بررسی علل این پدیده و تشدید آن و همین طور راه حل مقابله با آلاینده ها اظهار داشت: دی اکسید گوگرد همچون آلاینده های موجود در هوا است، این آلایندگی در اثر مصرف سوخت های فسیلی وارد محیط می شود.
وی تصریح کرد: ۵ دسامبر ۱۹۵۲ لایه غلیظی از مه خیابان های لندن را پوشاند. این مه مرطوب معمول زمستانی نبود، بلکه مه دود سمی متشکل از دی اکسید گوگرد ناشی از سوزندان زغال سنگ در کارخانجات صنعتی و اجاق های آشپزی خانه های لندن بود. در این حادثه غلظت بالای دی اکسید گوگرد به همراه ذرات معلق موجب مرگ و میر تعداد زیادی از افراد شد.
بگفته این کارشناس حوزه محیط زیست، استفاده زیاد از سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ، بنزین و گازوئیل موجب آزاد شدن گازهای سمی دی اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن در اتمسفر می شود. دی اکسید گوگرد ماده اولیه تولید اسید سولفوریک است. وقتی که باران می بارد دی اکسید با جذب آب تبدیل به اسید سولفوریک می شود که اسید سولفوریک باران یا همان باران اسیدی است.
جمشیدی انگاس عنوان کرد: اسید سولفوریک تولید شده در باران اسیدی در ۱۰ دقیقه در غلظت ۲ تا ۳ سبب مشکلات تنفسی جدی و تنگی نفس می شوند و در غلظت های بالاتر و طولانی مدت سبب وارد شدن co ۲ به خون می شود و تغییر در DNA کروموزوم ها و ژن انسان ها را بدنبال دارد. همین طور مقاومت بدن را در مقابل بیماریهای عفونی را می کاهد.
وی درباب تولید و انتشار ترکیب گوگردی که در هوای کلانشهرها وجود دارد، اظهار داشت: در فصل زمستان مصرف کاربری های خانگی و تجاری گاز بیشتر می شود و در زمستان با کاهش گاز صنعتی روبه رو هستیم که تعدادی از مراکز صنعتی همچون نیروگاه ها خصوصاً نیروگاه های حرارتی برای تولید برق ناچارند از سوخت های مایع همچون مازوت بهره گیرند.
"اینورژن" قاتل خاموش در نتیجه احتراق
این عضو هیات علمی دانشگاه افزود: در این فصل، باتوجه به مصرف زیاد مازوت در نیروگاه ها و مراکز پراکنده صنعتی و پیرامون شهرها پدیده "اینورژن" اتفاق می افتد؛ که به آن آلاینده های ثانویه مونوکسید کربن نیز می گویند. این نوع آلایندگی در حقیقت قاتل خاموشی در نتیجه احتراق است که سبب لطمه به قلب و عروق، رفتارهای عصبی و بر جنین در زنان حامله اثر مخرب دارد.
جمشیدی انگاس افزود: هنگام "دم" اکسیژن هوا به هموگلوبین می چسبد و خون رسانی و اکسیژن رسانی انجام می دهد. به سبب این که این هموگلوبین میل ترکیبی بالا با مونوکسید کربن دارد، اکسیژن را پس می زند و مونوکسیدکربن سوار هموگلوبین می شود و ارتباطات را برقرار می کند که میل ترکیبی آن ۲۲۰ برابر بیش از اکسیژن است. در محیط های آلوده ترکیبی کربوکسی هموگلوبین در هوا بیشتر می شود و ظرفیت اکسیژن رسانی بدن کاهش و انسان احساس خفگی پیدا می کند. این به خاطر افزایش کربوکسی هموگلوبین در بدن است.
وی درباب آلودگی در جوار صنایع نفت و گاز اظهار داشت: فلرینگ مشعل ها در این مناطق آلاینده های زیادی تولید می کنند، برای مدیریت آنها طرح های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها پروژه جمع آوری گازهای فلر و استفاده از آن در یک پروسه دیگر است.
استفاده از گاز فلر برای حل مشکل افت فشار چاه های گاز
این عضو هیات علمی دانشگاه با اعلان اینکه از گازهای فلر می توان برای ازدیاد برداشت در چاه هایی که گرفتار افت فشار گاز شده اند، استفاده کرد، اشاره کرد: برمبنای آمارها، ۱۵۰ میلیارد متر مکعب گاز بصورت فلرینگ در پالایشگاه های دنیا سوزانده و وارد محیط می شود که این مقدار معادل یک سوم گاز مصرفی اروپا است.
جمشیدی انگاس با اعلان اینکه ایران جزء ۱۰ کشور اول فلرینگ است، اضافه کرد: متاسفانه ضعف در تکنولوژی و مشکلات فنی مانع استفاده از گازهای فلر در کشور شده است.
برخی راهکارهای کاهش آلودگی هوا
وی اظهار داشت: همچون راهکارهای کاهش آلودگی هوا در اماکن مسکونی، تجاری و اداری، هوشمندسازی موتورخانه های سیستم های سرمایشی و گرمایشی است، کنترل آلودگی ناشی از سامانه های گرمایشی و سرمایشی و افزایش راندمان احتراق این سیستم ها و استفاده از سوخت های مناسب، نصب سامانه های فیلترینگ و صافی بر روی آنها و توسعه و افزایش سهم حمل و نقل عمومی در ناوگان های شهری می تواند بر کاهش آلاینده ها تاثیر داشته باشد.
وی با تأکید بر این که استفاده از خودرو های شخصی و خصوصی در کاهش آلایندگی ها تاثیر شایان توجهی دارد، اضافه کرد: برمبنای آمارها حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد خودرو ها تک سرنشین هستند که آمار قابل توجهی در تولید آلودگی است.
این کارشناس HSE، افزایش ظرفیت تولید و توزیع برق از طرف نیروگاه های انرژی های تجدیدپذیر نظیر نیروگاه های بادی، خورشیدی زمین گرمایی را مورد تاکید قرار داد و اضافه کرد: توجه و پشتیبانی از شبکه هوشمند انرژی و کنترل دقیق خودرو های دیزلی که در اماکن شهری تردد می کنند، الزام اجرای معاینه فنی یا نصب صافی، فیلتر دود و ذرات در اگزوز، تولید تکنولوژی های نوین هایتک موتورسیکلت های برقی و خودرو های برقی در داخل کشور و نظارت بر تعویض کاتالیزور خودرو های عمومی شهری در کاهش آلودگی ها موثر است.
جمشیدی انگاس با تأکید بر لزوم افزایش سرانه فضای سبز در شهرها و حریم شهرها اظهار داشت: با کاشت گیاهان بومی و مناسب ثبت و پایش و بررسی گزارش های مدون، فاکتورهای مورتالیتی و موربیدیتی ناشی از آلودگی هوا کم خواهد شد.
وی مهار اکوسیستم های آبی همچون تالاب ها را بسیار مهم دانست و اشاره کرد: ریزگردها از نواحی مرزی و شهرهای مجاور می آیند توجه به سلامت اکوسیستم های آبی آب تالاب ها همچون دریاچه ارومیه و بررسی سایر اکوسیستم های آبی تاثیر شایان توجهی بر سلامت هوا دارد.
بگفته این کارشناس حوزه محیط زیست، در ساخت واحدهای صنعتی تجاری استفاده از استانداردها مراجع ملی و بین المللی مثل آی پی ای و آی پی آی استفاده گردد. سیستم های پایش لحظه ای آنلاین مانیتوری مستقر و خروجی آلاینده ها را در واحدهای صنعتی ثبت و گزارش می دهند که این امر در کنترل های دقیق و شدید موثر است.
جمشیدی انگاس با اشاره به مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح های صنعتی به نام آی آی ای، افزود: طبق ماده ۱۰۵ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی همه طرح های پروژه های بزرگ تولیدی خدماتی باید قبل از اجرا و در مرحله مطالعات امکان سنجی و مکان یابی برمبنای ضوابط پیشنهادی شورای عالی حفاظت محیط زیست و مصوبه هیات وزیران مورد ارزیابی محیط زیست قرار گیرد. رعایت نتایج ارزیابی از طرف مجریان طرح و پروژه ها الزامی است اما در کشور ما خیلی از طرح ها وجود دارد که مطالعه آنها به نتیجه نرسیده و مشکلاتی را به وجود آورده است.
جریمه های ۵۰ هزارتومانی محیط زیستی!
وی با اعلان اینکه مجازات های جرائم محیط زیستی همچون ملایم ترین مجازات های کیفری در کشور ما هستند، اظهار داشت: اگر فعل یا ترک فعل قوانین محیط زیستی را بررسی نماییم، می بینیم که میزان مجازات با آن عنوان مجرمانه به هیچ عنوان سنخیتی ندارد. برای مثال ایجاد آلودگی محیط زیست که نقض یک قانون است فقط یک سال حبس بدنبال دارد. یعنی اگر یک منبع آلاینده عظیمی را وارد فضای و محیط کنید یا آب را آلوده کنید که موجب لطمه به اکوسیستم آبی شود یا منجر به خطر افتادن سلامت جامعه شود نهایت تا یک سال حبس دارید، یا میزان مجازات تردد وسیله نقلیه بدون گواهی معاینه فنی کمتر از ۵۰ هزار تومان است و یا احتراق ناشی از زباله بجای دفن بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان جزای نقدی دارد!
این کارشناس HSE اظهار داشت: مجازات های ملایم محیط زیستی سبب شده که طرح ها و پروژه های صنعتی در نیروگاه ها و پالایشگاه ها با وجود اثرات تخریبی و غیر قابل جبران به عنوان یک ابزار قدرتمند برای دستیابی به توسعه باشند. در ایران حدود ۵۲ طرح و پروژه مطالعات ارزیابی محیط زیست دارند. این بدان معنا است که ما در این عرصه ضعف داریم و عملاً بازدارندگی یا ضمانت اجرائی در قوانین ارزیابی مطالعات محیط زیستی وجود ندارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب