بحران جهانی آب بلای جان پرندگان مهاجر
به گزارش گل پیچ، یک پرنده شناس ضمن تشریح وضعیت پرندگان مهاجر در ایران آب را دلیل حیات آنها دانست و اظهار داشت: در صورت نبود آب در درجه اول زیستگاه ها و در درجه دوم خود پرندگان هم از بین می روند.
به گزارش گل پیچ به نقل از ایسنا، روز جهانی پرندگان مهاجر (World Migratory Bird Day) یک کمپین برای افزایش آگاهی و تاکید جهت صیانت از پرندگان مهاجر و زیستگاه آن ها است. هرساله دومین شنبه از ماه های می (اردیهشت ماه) و اکتبر (مهرماه) به عنوان روز جهانی پرندگان مهاجر شناخته می شود. سال جاری ۲۳ اردیبهشت ماه روز جهانی پرندگان مهاجر زمستانی است که شعار «آب؛ حافظ حیات پرندگان» برای آن انتخاب شده است.
علیرضا هاشمی در گفت و گو با ایسنا، درباره این روز اظهار داشت: در سال ۱۹۹۶، روز پرندگان مهاجر تنها در قاره آمریکا گرامی داشته شد اما در سال ۲۰۰۶ این روز، جهانی شد. دو مجموعه شامل کنوانسیون صیانت از گونه های مهاجر وحشی (CMS) و تفاهم نامه صیانت از کریدور مهاجرتی اوراسیا- آفریقا (AEWA) از این روز برای جهانی شدن حمایت کردند و اقداماتی دراین زمینه انجام دادند. این روز به سبب صیانت از پرندگان مهاجر تشکیل شد، بطوریکه این دو مجموعه هم دو مورد از بزرگ ترین و قوی ترین معاهدات درمورد صیانت از پرندگان مهاجر در جهان هستند.
وی در رابطه با علت ایجاد این دو معاهده بزرگ اظهار داشت: به سبب جابه جایی پرندگان از هر کشوری به کشور دیگر، به مرور زمان جامعه جهانی متوجه این مساله شد که ما نمی توانیم تنها با سرمایه گذاری و صیانت از گونه های یک کشور، آنها را حفظ نماییم چونکه پرندگان مهاجر از چندین کشور می گذرند و اگر دیگر کشورها این حفاظت را انجام ندهند، کل هزینه و انرژی شان محکوم به شکست خواهد شد چون پرندگان از بین می روند. بدین جهت بود که معاهدات جهانی به وجود آمد تا تمامی کشورهای مسیر مهاجرتی پرندگان این اقدامات را انجام دهند.
هاشمی اشاره کرد: یکی دیگر از علل گرامیداشت روز جهانی پرندگان مهاجر این بود که با افراد عادی جامعه آسان تر ارتباط برقرار و خیلی ساده تر اینگونه مسائل را بیان نماییم چونکه ما نمی توانیم معادلات و تحقیقات خیلی پیچیده حفاظتی و مهاجرتی پرندگان را بصورت علمی و با یک درک ساده و همه فهم بیان نماییم. نامگذاری برخی روزها مانند روز جهانی پرندگان مهاجر می تواند این کار را برای ما انجام دهد.
ایران چندگونه پرنده مهاجر دارد؟
وی در رابطه با انواع گونه های مهاجر در ایران توضیح داد: گونه های «مهاجر زمستانه» در فصل زمستان وارد ایران می شوند و از سرمای عرض های شمالی فرار و به عرض های پایین تر مهاجرت می کنند. اینگونه ها غالبا پرندگان آبزی و کنارآبزی مانند اردک، غاز و... هستند.
هاشمی با اشاره به این که مهم تر از گونه های مهاجر زمستانه، «مهاجر تابستانه» هستند، اضافه کرد: اینگونه ها با فرار از گرمای شدید عرض های جنوبی تر مانند آفریقا فرار می کنند و به ایران می آیند. آنها غالبا در ایران زادآوری می کنند و الان در کشورمان حضور دارند.
وی در رابطه با دسته سوم گونه های مهاجر اظهار داشت: این دسته «مهاجر عبوری» هستند و صرفاً از کشور ما عبور می کنند.
این کارشناس زیست شناسی اصرار کرد که وجود آب برای هر سه نوع گونه خصوصاً گونه های مهاجر زمستانه و مهاجر تابستانه بسیار دارای اهمیت است.
چرا «آب» در شعار سال جاری اهمیت پیدا کرد؟
این کارشناس زیست شناسی با اشاره به شعارهای سالهای مختلف این روز جهانی مانند «داشتن دیدگاه شبکه ای به تمامی زیستگاه های پرندگان»، «کاهش آلودگی نوری»، «همه با هم باید برای پرندگان مهاجر تلاش کنیم» و... در رابطه با شعار سال جاری توضیح داد: شعار هر ساله این روز جهانی جلب توجه مخاطب نسبت به مسائلی است که پرندگان مهاجر به آنها نیاز دارند. سال جاری اذهان را نسبت به آب و اهمیت آب برای مهاجرت سوق دادند.
وی با اشاره به این که آب برای مهاجرت پرندگان از هر حیث بسیار دارای اهمیت است، اظهار داشت: هر سه گروه پرندگان خشک زی، آبزی و کنار آبزی نه فقط برای نوشیدن آب بلکه برای گاها به عنوان زیستگاه به آن نیازمند هستند. به عنوان نمونه پرندگان تالابی حتما با آب بطور مداوم در ارتباط هستند حتی پرندگان خشک زی مانند پرندگان شکاری یا کرکس ها بیشتر از آنچه به آن فکر کنید به آب وابسته هستند و اگر آب نباشد همه چیز مختل خواهد شد.
هاشمی در رابطه با تبعات نبود آب اظهار داشت: در این شرایط در درجه اول زیستگاه ها از بین رفته و در درجه دوم خود پرندگان هم از بین می روند.
این کارشناس ارشد تنوع زیستی با اشاره به این که غالب پرندگان کیفیت مسیر مهاجرت برایشان به سبب وجود زیستگاه های بین راهی برای استراحت اهمیت دارد، اضافه کرد: اگر در زیستگاه های بین راهی، چرخه های اکولولوژیک و اکوسیستم های وابسته به آب که در راه مهاجرتی پرنده هستند آب نباشد، بطور قطع با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد.
وی با تأکید بر این که اگر تنها یک یا دو کشور اقدامات حفاظتی لازم را انجام دهند و سایر کشورها مدیریت آبی خوبی نداشته باشند، اشاره کرد: پرنده با رسیدن به این کشورها در رفع تشنگی و یافتن زیستگاه مشکل پیدا می کند. بدین جهت برای مدیریت صیانت از زیستگاه پرندگان مهاجر مدیریت آب بسیار حائز اهمیت می باشد چونکه پرندگان هم مانند چرخه های اکولوژیک، اکوسیستم ها و همه موجودات همچون انسان ها به آب وابسته هستند. اگر تمامی کشورها و زیستگاه های پرندگان مهاجر نتوانند مدیریت آب را انجام دهند، کل سیستم و پرندگان به خطر می افتند. تنها در صورت انجام اقدامات لازم مربوط به حفاظت توسط همه کشورها می توان حفاظتی درست از پرندگان داشت.
موسس و مدیرگروه پرنده نگری طرلان با اعلان اینکه بحران آب در کل دنیا حیات تمامی موجودات را تهدید می کند، اظهار داشت: پرندگان هم از این مساله مستثنی نیستند. علت جلب توجه مخاطب به این مساله این است که همه باید در این راه اقدامات لازم را انجام دهند چونکه امکان دارد پرنده در یک کشور بدون آب اصلا توانایی رساندن خود به زیستگاه بعدی که کشوری مناسب برای حضور او است را نداشته باشد.
وضعیت پرندگان مهاجر در ایران
هاشمی در رابطه با وضعیت پرندگان مهاجر در ایران توضیح داد: تمام زیستگاه های آبی و محیط های تالابی ما که اکوسیستم های مهم و شکننده ای هستند، در حال زوال هستند. به همین علت تمامی پرندگان وابسته به تالاب های ما در معرض تهدید قرار دارند.
وی به عرضه مثالی از حضور فلامینگوها در تالاب شادگان پرداخت و اضافه کرد: آخر زمستان آب کمی در تالاب جمع می شود که در ابتدای سال هم خشک می شود دقیقاً برعکس سالهای قبل که شادگان تالاب پرآبی بوده است. در زمانی که تالاب همان مقدار آب اندک را دارد، فلامینگوها زادآوری می کنند این در حالیست که هنگام تولد جوجه ها آب تالاب خشک شده است و در نهایت تمام جوجه ها از بین می روند. به عبارتی پرنده با رویکرد بیولوژیک تکاملی خود می داند در تالاب آب هست اما به سبب حجم اندک آب براثر عواملی چون تغییرات اقلیمی و... آب دائمی نیست بدین سبب چرخه زادآوری پرنده برهم می خورد.
جوجه آوری و لانه های فلامینگوها در تالاب شادگان - اهواز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب