فرونشست به 10 متری آرامگاه شاهان هخامنشی و 300 متری تخت جمشید رسیده است

به گزارش گل پیچ، استاد تمام پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اظهار داشت: در مجاورت محوطه باستانی نقش رستم به سبب کشاورزی و دامپروری گسترده و ادامه کشت برنج و ذرت، برداشت آب از منابع زیرزمینی به میزان بسیار زیاد ادامه دارد. این امر سبب فرونشست هایی به فاصله 10 متری نقش رستم و 300 تا 500 متری تخت جمشید شده است که بصورت شکاف های عظیم قابل مشاهده هستند.

به گزارش گل پیچ به نقل از ایسنا، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در نشست تخصصی تغییرات اقلیمی در میراث فرهنگی، که با حضور جمعی از کارشناسان و اساتید برگزار گردید، از تدوین اطلس فرونشست آثار باستانی کشور آگاهی داد.

فرونشست در تهران می تواند گسل های فعال استان را تحریک کند
نشست تغییرات اقلیم با دبیری امین الله کمالی در پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام شد و مهدی زارع، استاد تمام پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در این جلسه، با ابراز نگرانی از گسترش فرونشست زمین در کشور، تاکید کرد: این پدیده نه فقط میراث فرهنگی باارزش ایران را تهدید می کند، بلکه می تواند بر تحریک گسل های فعال نیز اثرگذار باشد.
زارع با اشاره به وضعیت بحرانی در مرودشت استان فارس اظهار داشت: در مجاورت محوطه باستانی نقش رستم (آرامگاه شاهان هخامنشی و کعبه زرتشت) به سبب کشاورزی و دامپروری گسترده و ادامه کشت برنج و ذرت، برداشت آب از منابع زیرزمینی به میزان بسیار زیاد ادامه دارد. این امر سبب فرونشست هایی به فاصله ۱۰ متری نقش رستم و ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری تخت جمشید شده است که بصورت شکاف های عظیم قابل مشاهده هستند.
او اضافه کرد: در دشت مرودشت، میزان فرونشست در سالیان اخیر به حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر در سال رسیده است. این وضعیت در حالی ادامه دارد که میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی دشت، بالاتر از میزان تغذیه آنست.
این استاد دانشگاه درباره ی تهران به فرونشست های خطرناک در مناطق مختلف همچون شهرک اندیشه اشاره نمود و اظهار داشت: در محدوده شهر اندیشه، افت سطح زمین تا حد ۱۲ متر نسبت به چهار دهه گذشته گزارش شده است. این فرونشست ها بصورت پیوسته رخ داده اند و ممکنست برای ساکنان محسوس نباشند، اما تأثیرات مخربی بر زیرساخت ها و گسل های فعال منطقه دارند.
او تاکید کرد: فرونشست زمین در استان تهران می تواند بر تحریک گسل های فعال استان نیز مؤثر باشد. نتایج نشان میدهد که این پدیده با میزان بیشینه در استان تهران، می تواند بر تحریک گسل های فعال استان تهران هم مؤثر باشد.
زارع خواهان اقدامات فوری برای کنترل برداشت های بی رویه از منابع آب زیرزمینی و بازبینی در سیاستهای کشاورزی به عنوان یک راه حل اثرگذار شد تا از تشدید بحران فرونشست و تهدیدات ناشی از آن جلوگیری شود.

۸۰۰ شهر و ۱۶ کلان شهر درگیر فرونشست
معصومه آمیغ پی، رییس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری کشور با اشاره به وضعیت بحرانی فرونشست زمین در ایران، اظهار داشت: این پدیده حال به تهدیدی جدی برای آثار باستانی، امنیت غذایی و منابع طبیعی کشور تبدیل گشته است.
آمیغ پی با اعلان اینکه بالاتر از ۸۰۰ شهر و ۱۶ کلان شهر کشور در پهنه های فرونشست قرار دارند، اظهار داشت: ۳۰ استان با درجات مختلفی از این پدیده مواجهند. برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی، تغییرات اقلیمی و خشکسالی های مکرر همچون عوامل اصلی این بحران به شمار می روند.
او تاکید کرد: فرونشست زمین سبب از میان رفتن تخلخل خاک شده و به سرعت اراضی کشاورزی را رو به نابودی می کشاند. نمونه آن دشت ورامین است که تعدادی از اراضی غیرقابل کشت شده اند. همچنین، شور شدن آب های زیرزمینی، ایجاد فروچاله ها و گسست سطحی از دیگر عوارض فرونشست زمین هستند که می توانند منجر به بروز سیلاب های شدید شوند.
رییس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری اضافه کرد: در این راستا، سازمان نقشه برداری کشور مبادرت به تهیه اطلس های فرونشست برای مناطق مختلف کشور کرده است.
این پژوهشگر میراث فرهنگی اظهار داشت: این اطلس ها با بهره گیری از داده های تداخل سنجی راداری و ترازیابی دقیق، مناطق پرخطر را شناسایی کرده و اطلاعات ضروری جهت مدیریت بحران را فراهم می کنند.
آمیغ پی همین طور بر لزوم همکاری میان سازمان های مرتبط برای صیانت از میراث فرهنگی کشور تاکید کرد و پیشنهاد نمود که اطلس فرونشست آثار باستانی داخلی و جهانی تهیه شود تا آثار در معرض تهدید شناسایی و اقدامات حفاظتی لازم صورت گیرد.
او اضافه کرد: با پژوهشگاه میراث فرهنگی آماده همکاری هستیم و نیاز به تعیین حریم های سه گانه برای صیانت از آثار باستانی داریم.
رییس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری در خواهان مدیریت علمی و پایدار منابع آب، اصلاح الگوهای کشت و توقف برداشت بی رویه از منابع زیرزمینی شد تا از تشدید بحران فرونشست و تهدیدات ناشی از آن جلوگیری شود.

خه بات درفشی، استادیار گروه میراث طبیعی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ایران به بررسی ارتباط میان میراث فرهنگی، محیط زیست و مخاطرات طبیعی می پردازد.
او با اعلان اینکه میراث فرهنگی تنها به آثار تاریخی محدود نمی گردد، بلکه شامل اکوسیستم های طبیعی و تعامل انسان با طبیعت است، اظهار داشت: فرآیندهای طبیعی مانند فوران آتشفشان یا خشکسالی، زمانی که با سیستم های انسانی برخورد می کنند می توانند به مخاطرات طبیعی تبدیل شوند که فراتر از تاب آوری جوامع انسانی هستند.
درفشی بر اهمیت اقدامات پیشگیرانه، مدیریت بحران مؤثر، اطلاع رسانی، حکمرانی مناسب و تحلیل عوامل مؤثر مانند برداشت آب و استفاده از ابزارهای دقیق اندازه گیری برای صیانت از میراث طبیعی و فرهنگی تاکید کرد.
استادیار گروه میراث طبیعی در پژوهشگاه میراث فرهنگی اظهار داشت: تهدیدات زیست محیطی نه فقط میراث طبیعی را تحت تأثیر قرار می دهند، بلکه سایر جنبه های فرهنگی و اجتماعی را نیز متأثر می سازند.
درفشی بر لزوم نگاهی جامع و بین رشته ای برای صیانت از میراث فرهنگی و طبیعی تاکید کرد که شامل مدیریت منابع طبیعی، برنامه ریزی شهری و مشارکت جوامع محلی است.

کشت برنج در استان فارس لطمه زا شده است
حمید فدایی، عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت، نسبت به گسترش فرونشست زمین در استان فارس و تأثیرات آن بر میراث فرهنگی و کشاورزی منطقه هشدار داد.
او با اشاره به این که استان فارس، خصوصاً دشت های حاصل خیز آن، نقش برجسته ی در تامین غلات کشور داشته اند، اظهار داشت: امروز این مناطق در معرض خطر هستند و بخش عمده ای از آن ناشی از کارهای انسانی است. بطورمثال کشت برنج قسمتی از هویت تاریخی این منطقه نیست و امروز این مسئله لطمه زا شده است و باید از آن جلوگیری کرد.
فدایی تاکید کرد: در دوران هخامنشی، استان فارس به عنوان تامین کننده غلات، سبزیجات و محصولات دامی شناخته می شد اما کشت برنج در این منطقه سابقه نداشته است.
او اضافه کرد: کشت های نامعقول و سیاستهای ناصحیح کشاورزی، همراه با خشکسالی های اخیر به تهدیدی علنی برای منابع آبی و کشاورزی منطقه تبدیل گشته اند.
استادیار گروه میراث طبیعی در پژوهشگاه میراث فرهنگی همین طور بر اهمیت توجه به ظرفیتهای میراث فرهنگی و صنایع دستی در این مناطق تاکید کرد و اظهار داشت: ظرفیت میراث و صنایع دستی قابلیت عرضه دارند در این مناطق، اما ما آنها را فراموش کرده ایم و توسعه صنایع بزرگ را فقط مورد توجه قرار داده ایم.
فدایی خواهان بازبینی در سیاستهای کشاورزی و توسعه ای استان فارس شد و بر لزوم صیانت از میراث فرهنگی و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی تاکید کرد.

زمانی که تغییرات اقلیمی لحاظ می شود باید از سدسازی های گسترده پرهیز کرد
پویا صادقی فرشباف، مدیر گروه پژوهشی میراث طبیعی در نشست تخصصی بررسی تأثیرات تغییرات اقلیمی بر میراث طبیعی، بر لزوم بازبینی در سیاستهای توسعه ای کشور تاکید کرد.
او با اشاره به این که تغییرات اقلیمی یکی از پارامترهای مهم در تحلیل های محیط زیستی است، اظهار داشت: ارتباط میان میراث زمین و تغییرات اقلیمی، فرآیندها و دیگر مباحث مرتبط، نیازمند بررسی های دقیق و علمی است.
صادقی فرشباف با اعلان اینکه در عرصه میراث طبیعی، دو مؤلفه اکوسیستم و اکوسیستم های زمین مطرح هستند، اضافه کرد: زمانی که تغییرات اقلیمی لحاظ می شود، باید از سدسازی های گسترده پرهیز کرده و به استفاده از تکنولوژی های جدید در عرصه انرژی و مدیریت منابع آب های زیرزمینی روی آوریم.
او تاکید کرد: همراه با تغییرات اقلیمی، نیاز به تغییر نگاهی در سیاستها و برنامه های توسعه ای کشور احساس می شود.
صادقی فرشباف اظهار داشت: تغییرات اقلیمی موجب بروز تغییرات در عوارض سطحی زمین می شود و در مباحث زمین شناسی، ممکنست چند نسل بطول بیانجامد تا این تهدیدات بطور کامل نمایان شوند.
او با اشاره به دشواری های احیای اکوسیستم های لطمه دیده، اظهار داشت: «احیا» مقوله ای بسیار دشوار است و می توان آنرا به احیای پزشکی تشبیه کرد؛ چونکه نیازمند دانش، تخصص و منابع قابل توجهی است و احیای مقوله در رابطه با تغییرات اقلیمی مانند احیای سفره آبهای زیرزمینی به همین صورت است.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت: بر طبق گزارش های پخش شده، تغییرات اقلیمی تأثیرات گسترده ای بر اکوسیستم ها و تنوع زیستی دارند و خیلی از گونه های گیاهی و جانوری را با چالش های بقا مواجه کرده اند.
او اظهار داشت: ایران به عنوان کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک، از این تغییرات متأثر شده و نتایج آن در قالب افزایش دما، کاهش منابع آبی، گسترش بیابان زایی و وقوع پدیده های طبیعی مانند سیل و توفان های همراه با گرد و غبار نمایان شده است.
رئیس گروه پژوهشی میراث طبیعی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت: کارشناسان بر اهمیت اقدامات حفاظتی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و توسعه سیاستهای پایدار برای حفظ تنوع زیستی و میراث طبیعی کشور تاکید دارند.

منبع: گل پیچ

1404/03/04

13:20:16

5.0 / 5

تگهای خبر: آب , باد , بحران , پزشك

این مطلب گل پیچ را می پسندید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این پست گل پیچ

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۹ بعلاوه ۳